AOTMiT rekomenduje objęcie refundacją niwolumabu w leczeniu zaawansowanego czerniaka u dorosłych

WARSZAWA, 13 stycznia 2016 r.

Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji (AOTMiT) rekomenduje objęcie refundacją niwolumabu, inhibitora immunologicznego punktu kontrolnego PD-1, w ramach programu lekowego w leczeniu zaawansowanego czerniaka.

Dla nas lekarzy onkologów decyzja Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji to znakomita wiadomość, gdyż jesteśmy coraz bliżej możliwości leczenia polskich pacjentów immunoterapią nowej generacji. Niwolumab wykazuje wysoką skuteczność w leczeniu zaawansowanego czerniaka – obecnie przeżycia dwuletnie przy zastosowaniu tej terapii sięgają 58%. W moim przekonaniu niwolumab powinien być standardem leczenia chorych w Polsce, dlatego mam nadzieję, że wkrótce będzie on refundowany w ramach programu lekowego – informuje prof. dr hab. med. Piotr Rutkowski, Kierownik Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków w Centrum Onkologii – Instytucie im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.

Prezes AOTMiT wydał rekomendację w oparciu m.in. o wyniki badań klinicznych 3 fazy: CheckMate-066, w którym wykazano poprawę całkowitego przeżycia w porównaniu z dakarbazyną u pacjentów w pierwszej linii leczenia oraz CheckMate-037, w którym wykazano lepsze odpowiedzi na leczenie w porównaniu do chemioterapii w kolejnej linii leczenia.

Informacje o czerniaku

Czerniak jest najniebezpieczniejszym rodzajem raka skóry, a w zaawansowanym stadium jest chorobą agresywną i śmiertelną. W przeciwieństwie do większości pozostałych guzów litych, czerniak dotyczy w szczególności pacjentów w młodym i średnim wieku.

Czerniak cechuje się złośliwą transformacją komórek skóry wytwarzających barwnik (melanocytów), które występują w głębokich warstwach skóry, w środkowej warstwie oka i w uchu wewnętrznym oraz w niektórych narządach wewnętrznych.  

Czerniak wykryty we wczesnym stadium może być w pełni wyleczony, ale w zaawansowanym stadium choroby, kiedy rak rozprzestrzenił się na inne części organizmu, leczenie jest bardzo trudne.

Czerniak przerzutowy to jedna z najbardziej agresywnych form nowotworu, aż 75% chorych umiera w ciągu pierwszego roku po zdiagnozowaniu. Zaawansowana forma czerniaka jest najszybciej rozwijającym się złośliwym procesem nowotworowym u mężczyzn i drugim w kolejności u kobiet. Czerniak stanowi zaledwie 4% wszystkich nowotworów złośliwych skóry, lecz jest przyczyną 80% zgonów wywołanych nowotworem złośliwym skóry. 

Na przestrzeni ostatnich 30 lat częstość występowania czerniaka w Europie uległa podwojeniu.

W Europie każdego roku rozpoznaje się prawie 68 000 przypadków czerniaka, a w Polsce ponad 2800.

Informacje o niwolumabie

Niwolumab był pierwszym na świecie inhibitorem immunologicznego punktu kontrolnego PD-1, który został zarejestrowany w czerniaku w lipcu 2014 r. W Japonii, a obecnie jest zarejestrowany w ponad 37 krajach, w tym w Stanach Zjednoczonych i Unii Europejskiej.

W Polsce niwolumab jest zarejestrowany do stosowania u dorosłych pacjentów z czerniakiem nieoperacyjnym lub przerzutowym oraz do leczenia miejscowo zaawansowanego lub przerzutowego płaskonabłonkowego niedrobnokomórkowego raka płuc po uprzedniej chemioterapii.

Niwolumab otrzymał nagrodę Prix Galien Polska 2015 w kategorii Innowacyjny Produkt Leczniczy stosowany w lecznictwie zamkniętym oraz Prix Galien USA 2015 jako Najlepszy Produkt Biotechnologiczny. Jest to druga nagroda Prix Galien USA przyznana Bristol-Myers Squibb, co sprawia, że jest to jedyna firma, która otrzymała tę nagrodę dla dwóch leków immunoonkologicznych. W 2012 r. ipilimumab otrzymał Prix Galien USA.

Informacje o badaniach CheckMate-066 i CheckMate-037

Badania kliniczne 3 fazy CheckMate-066 i CheckMate-037 oceniały efekty lecznicze niwolumabu niezależnie od linii leczenia. Niwolumab w całym programie badań klinicznych III fazy był stosowany w stałej dawce 3 mg/kg podawanej co dwa tygodnie.

Badanie CheckMate-066 jest randomizowanym badaniem klinicznym III fazy z podwójną ślepą próbą, porównującym niwolumab (n=210) z chemioterapią dakarbazyną (n=208) u nieleczonych wcześniej pacjentów z zaawansowanym czerniakiem. Jest to pierwsze badanie 3 fazy z inhibitorem immunologicznego punktu kontrolnego PD-1, wykazujące poprawę całkowitego przeżycia u pacjentów z zaawansowanym czerniakiem. Badanie wykazało 58% dwuletnich przeżyć całkowitych dla niwolumabu w porównaniu z 27% dla DTIC oraz 57% zmniejszenie ryzyka zgonu u pacjentów leczonych niwolumabem na podstawie współczynnika ryzyka 0,43 (95% ci, 0,33-0,57; P<0,0001). Wskaźnik obiektywnych odpowiedzi był również znacząco większy w grupie niwolumabu niż grupie dakarbazyny (43% do 15%, p<0,0001).

Bezpieczeństwo było ocenione u wszystkich pacjentów leczonych niwolumabem i dakarbazyną. Zaobserwowano mniej działań niepożądanych w stopniu 3/4 związanych z leczeniem nowolumabem w stosunku do DTIC (13% do 17%).

Badanie CheckMate-037 jest otwartym, kontrolowanym badaniem 3 fazy porównującym niwolumab (n=272) z chemioterapią wybraną przez badacza (n=133) (monoterapia dakarbazyną, jak i schemat dwulekowy - karboplatyna z paklitakselem) u pacjentów z zaawansowanym czerniakiem, którzy wcześniej byli leczeni ipilimumabem oraz jeżeli wystąpiła mutacja, leczonych także inhibitorem BRAF. Pierwszorzędowymi punktami końcowymi były: wskaźnik odpowiedzi na leczenie oraz całkowite przeżycie. W analizie częściowej, wskaźnik odpowiedzi na leczenie niwolumabem wyniósł 43% (95% CI, 23,5%-40,8%) versus 13% przy chemioterapii wybranej przez badacza (95% CI, 3,5%-23,1%). Odpowiedzi na niwolumab wykazano zarówno u pacjentów z, jak i bez mutacji BRAF oraz niezależnie od ekspresji PDL1.

Bezpieczeństwo leku zostało potwierdzone na podstawie danych z całej badanej populacji chorych. Większość działań niepożądanych związanych z leczeniem niwolumabem była w stopniu 1/2 i były zarządzane wg ustalonych algorytmów bezpieczeństwa. Działania niepożądane związane z lekiem w stopniu 3/4 były rzadsze przy leczeniu niwolumabem (9% do 31% pacjentów leczonych chemioterapią). Przerwanie leczenia z powodu działania dowolnego stopnia związanego z lekami wystąpiły u 3% pacjentów leczonych niwolumabem i 7% pacjentów przyjmujących chemioterapię. Nie odnotowano zgonów związanych z toksycznością leków stosowanych w badaniu.

Rejestracja została również wydana w oparciu o dane z badania fazy 1b (Badanie-003) w nawracającym zaawansowanym lub przerzutowym czerniakiem, które pozwoliły na określenie po raz pierwszy charakterystyki korzyści do ryzyka niwolumabu.