OSTEOPOROZA - KOMPENDIUM WIEDZY DLA JST

Przedstawiamy Państwu kompendium wiedzy na temat programów polityki zdrowotnej z zakresu profilaktyki i diagnostyki osteoporozy przygotowane we współpracy z ekspertami dla potrzeb jednostek samorządu terytorialnego.

Proces tworzenia programu profilaktyki zdrowotnej

Mapa drogowa działań dla samorządów terytorialnych w zakresie opracowania rozwiązań w zakresie  profilaktyki osteoporozy i zapobieganiu złamań kości

PORADNIK DLA SAMORZĄDÓW

Jak opracować Program Polityki Zdrowotnej w zakresie profilaktyki złamań spowodowanych osteoporozą?

1.Analiza Problemu Zdrowotnego

• Należy dokonać obliczeń dotyczących określenia osób zagrożonych osteoporozą na terenie gminy/powiatu (liczba mieszkańców w podziale na grupy wiekowe jest możliwa do uzyskania ze strony internetowej Głównego Urzędu Statystycznego, GUS, https://bdl.stat.gov.pl/BDL/dane/podgrup/temat)
• Do osób zagrożonych osteoporozą powinny być zakwalifikowane wszystkie kobiety powyżej 60 roku życia i mężczyźni powyżej 70 roku życia.

2.Analiza dostępności do diagnostyki i leczenia osteoporozy

• Należy ocenić dostępność mieszkańców do leczenia w najbliższych poradniach osteoporozy (dostęp w km do najbliższej poradni, czas oczekiwania na poradę, możliwe do ustalenia na stronie internetowej https://zip.nfz.gov.pl/).
• Należy określić, gdzie znajdują się najbliższe pracownie wyposażone
  w densytometr.

3.Ocena możliwości budżetowych związanych z realizacją programu

• Dokonać analizy wydatków budżetowych na realizację programu mając na uwadze możliwość dofinansowania ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) w wysokości od 40 do 80% kosztów realizowanych świadczeń

Uwaga! Należy dopasować kryteria planowanego programu (wielkość populacji i zgłaszalność do programu, czas realizacji programu) uwzględniając możliwości finansowe samorządu, wykorzystując informacje o dotychczas realizowanych programach przez NFZ dostępnych na stronie: www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/programy-profilaktyczne/dane-o-realizacji-programow/)

Przykładowo, można realizować program wyłącznie dla kobiet lub podnieść wiek minimalny dla uczestników programu.

• Wycenę poszczególnych procedur medycznych (świadczeń ujętych w „koszyku świadczeń gwarantowanych” – Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, Dz.U.2016.357 t.j. z późn. zm.) należy oszacować w oparciu o uwarunkowania lokalne oraz po analizie wyceny świadczeń ze strony https://www.nfz.gov.pl/zarzadzenia-prezesa/zarzadzenia-prezesa-nfz/zarzadzenie-nr-1822019dsoz,7104.html - Zarządzenie Prezesa NFZ 182/2019/DSOZ z późn. zm.

4.Przygotowanie dokumentu: „Program profilaktyki złamań spowodowanych osteoporozą”

Należy wyznaczyć osobę odpowiedzialną za opracowanie programu polityki zdrowotnej. Należy wziąć pod uwagę przygotowanie merytoryczne i doświadczenie.

5.Dokumenty niezbędne do przygotowania programu

• Rekomendacje Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji z 2018 roku ,,Profilaktyka i wczesne wykrywanie osteoporozy pierwotnej w ramach programów polityki zdrowotnej” https://spartanska.pl/wp-content/uploads/18.10.03_RAPORT_zalec_techn_art_48aa_osteroporoza_SC_AG_MiS.pdf
• Opinia Rady Przejrzystości nr 272/2018 z dnia 8 października 2018 roku w sprawie zalecanych technologii medycznych, działań przeprowadzanych w ramach programów polityki zdrowotnej oraz warunków realizacji tych programów, dotyczących profilaktyki i wczesnego wykrywania osteoporozy pierwotnej, https://spartanska.pl/profilaktyka-i-wczesne-wykrywanie-osteoporozy-pierwotnej-w-ramach-programow-polityki-zdrowotnej/
• „Raport NFZ o zdrowiu - Osteoporoza” Warszawa, Listopad 2019 r. - https://zdrowedane.nfz.gov.pl/course/view.php?id=47
• Gotowych schematy programów polityki zdrowotnej opracowanych przez Agencję Oceny Technologii Medycznej i Taryfikacji (schemat, instrukcja planowania ) https://www2.aotm.gov.pl/programy-polityki-zdrowotnej/
• Warto wykorzystać rozwiązania z dostępnych programów w zakresie osteoporozy opracowanych przez inne samorządy terytorialne (są dostępne na stronach Agencji) https://bipold.aotm.gov.pl/index.php/repozytorium-ppz-2/opinie-o-projektach-programow-zdrowotnych-realizowanych-przez-jst
• Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie wzoru programu polityki zdrowotnej, wzoru raportu końcowego z realizacji programu polityki zdrowotnej oraz sposobu sporządzenia projektu programu polityki zdrowotnej i raportu końcowego z realizacji programu polityki zdrowotnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 2476)
• Ogólnopolskiego Programu Koordynacji Profilaktyki Złamań realizowany przez Ministerstwo Zdrowia w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, https://pacjent.gov.pl/sites/default/files/2019-09/zalacznik_nr_17_program_koordynacji_profilaktyki_zlaman.pdf
• Leczenie farmakologiczne osteoporozy w Polsce – dostępność, przyczyny braku wdrażania. Postępy Nauk Medycznych 2015, 28,879 -885. Marcinowska-Suchowierska  E i wsp. http://www.czytelniamedyczna.pl/5435,leczenie-farmakologiczne-osteoporozy-w-polsce-dostepnosc-przyczyny-braku-jego-w.html
• Lorenc R. i wsp. Endokrynologia Polska, 2017; vol. 68 supl. A: A1-A18 https://journals.viamedica.pl/endokrynologia_polska/article/download/56024/42140
• Mapy potrzeb zdrowotnych w zakresie chorób układu kostno-mięśniowego dla właściwego województwa na okres objęty programem - http://mpz.mz.gov.pl/mapy-dla-30-grup-chorob/#tab-2018
• Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

6.Opinia AOTMiT

Dokument należy przygotować w wersji papierowej i elektronicznej i wysłać na adres:

Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji

ul. Przeskok 2, 00-032 Warszawa,

email: sekretariat@aotm.gov.pl

Elektroniczna skrzynka podawcza: https://epuap.gov.pl/wps/portal

Dokument powinien zawierać kontakt do osoby odpowiedzialnej w samorządzie za jego opracowanie (numer telefonu, adres, mail).

Jeżeli pozytywna opinia AOTMiT zawiera uwagi należy dokonać zmian w opisie programu zgodnie z instruktarzem.

Termin wydania opinii przez AOTMiT wynosi 2 miesiące.

7.Opinia Wojewody

PPZ wraz z pozytywną opinia AOTMiT należy wysłać do wojewody celem zaopiniowania zgodności planowanego programu z priorytetami dla regionalnej polityki zdrowotnej, o których mowa w art. 95c (ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej Dz.U.2020.1398 t.j. z późn. zm.), oraz zgodności z celami operacyjnymi Narodowego Programu Zdrowia, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz. U. z 2018 r. poz. 1492, z 2019 r. poz. 447 oraz z 2020 r. poz. 322).

Termin wydania opinii przez wojewodę wynosi jeden miesiąc.

8.Uchwała Rady (Powiatu, Miasta, Gminy)

W terminie ustalania budżetu na rok kolejny (październik/listopad) należy zabezpieczyć finansowanie programu w części dotyczącej środków własnych.

9.Wniosek do Prezesa NFZ

Dyrektor oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia, ogłasza na stronie internetowej oddziału oraz na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Funduszu informację o możliwości składania wniosków o dofinansowanie programów polityki zdrowotnej, w okresie od czerwca do sierpnia.

Jednostka samorządu terytorialnego, składa wniosek do dnia 1 września roku poprzedzającego rok rozpoczęcia realizacji programu polityki zdrowotnej.

NFZ rozpatruje wniosek w terminie do dwóch miesięcy.

Wzór wniosku o dofinansowanie jest dostępny na stronach Oddziałów Wojewódzkich NFZ.

10. Wybór realizatora programu

Do wyboru realizatorów programów nie stosuje się przepisów o zamówieniach publicznych.

W przypadku programów polityki zdrowotnej wyboru realizatora tego programu dokonuje się w drodze konkursu ofert, z uwzględnieniem warunków wymaganych określonych w programie polityki zdrowotnej.

O przeprowadzeniu konkursu ofert JST informuje w swojej siedzibie (na tablicy ogłoszeniowej) oraz w internecie (na stronie www i w BIP).

W ogłoszeniu, o którym mowa powyżej, określa się w szczególności:

1) przedmiot konkursu ofert;

2) wymagania stawiane oferentom, niezbędne do realizacji programu polityki zdrowotnej;

3) termin i miejsce składania ofert.

JST zawiera umowę z realizatorem programu polityki zdrowotnej określająca warunki realizacji powierzonych zadań.

11. Realizacja programu

Realizator po podpisaniu umowy musi niezwłocznie przystąpić do wykonywania zobowiązań z niej wynikających.

Podmiot, który otrzymał warunkowo pozytywną opinię, o której mowa w ust. 4, jest obowiązany do wprowadzenia w projekcie programu polityki zdrowotnej zmian zgodnych z tą opinią przed rozpoczęciem wdrożenia, realizacji i finansowania programu polityki zdrowotnej.

Po zakończeniu realizacji programu polityki zdrowotnej realizator sporządza raport końcowy z realizacji programu zawierający.

1. nazwę programu polityki zdrowotnej;
2. przewidziany w programie polityki zdrowotnej okres jego realizacji oraz okres jego faktycznej realizacji;
3. opis sposobu osiągnięcia celów programu polityki zdrowotnej;
4. charakterystykę interwencji zrealizowanych w ramach programu polityki zdrowotnej;
5. wyniki monitorowania i ewaluacji programu polityki zdrowotnej;
6. informacje o problemach, które wystąpiły w trakcie realizacji programu polityki zdrowotnej, oraz o podjętych w związku z nimi działaniach modyfikujących.

JST sporządza raport końcowy sporządza się w terminie 3 miesięcy od dnia zakończenia realizacji programu polityki zdrowotnej i niezwłocznie przekazuje do AOTMiT oraz udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej.

Raport końcowy JST z realizacji programu polityki zdrowotnej musi zawierać:

1. nazwę programu polityki zdrowotnej;
2. przewidziany w programie polityki zdrowotnej okres jego realizacji oraz okres jego faktycznej realizacji;
3. opis sposobu osiągnięcia celów programu polityki zdrowotnej;
4. charakterystykę interwencji zrealizowanych w ramach programu polityki zdrowotnej;
5. wyniki monitorowania i ewaluacji programu polityki zdrowotnej;
6. koszty realizacji programu polityki zdrowotnej;
7. informacje o problemach, które wystąpiły w trakcie realizacji programu polityki zdrowotnej, oraz o podjętych w związku z nimi działaniach modyfikujących.

12. Niezbędne dokumenty

Przydatne informacje znajdują się na stronie internetowej fundacji WYGRAJMY ZDROWIE pod adresem: http://www.wygrajmyzdrowie.pl/projekty/osteoporoza-kompendium-wiedzy-dla-jst,17